Skip links

Θέματα & Απαντήσεις Πανελλαδικών Εξετάσεων 2012 – Ιστορία

ΑΡΧΗ 1 ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ



ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΕΤΑΡΤΗ 30 ΜΑΪΟ Υ 2012

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:  ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ∆ΩΝ : ΠΕΝΤΕ (5)

ΟΜΑ∆Α ΠΡΩΤΗ


ΘΕΜΑ Α 1

Να δώσετε το περιεχ όμενο των ακόλουθων όρων:

α. Φεντερασιόν

β . Πεδινοί

γ . Εθνικό Κόμμα ( Κ . Μαυρομιχάλη ).


Μονάδες 15

  

ΘΕΜΑ Α 2


Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό  σας τη λέξη Σωστό ή  Λάθος δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση :

α . Στον ελληνικό χώρο το πρόβλημα της έγγειας ιδιοκτησίας γνώρισε τις               εντάσεις πο 

    παρατηρήθηκαν           και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

β. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ το 1915 προκάλεσε δύο φορές την παραίτηση της

    κυβέρνησης Βενιζέλου.

γ. Η αστική στέγαση των προσφύγων που κατέφυγαν στην Ελλάδα μετά τη

   Μικρασιατική Καταστροφή (1922) συνάντησε περισσότερα εμπόδια από την αγροτική.

δ. Ο παλαίμαχος κρητικός πολιτικός Ι. Σφακιανάκης κάλεσε τον λαό σε καθολική

    συμπαράσταση προς τους επαναστάτες του Θερίσου (21 Μαρτίου 1905).

ε. Η πολιτική των νεοτουρκικών κυβερνήσεων έναντι των Ελλήνων βρισκόταν σε πλήρη

    συμφωνία με τις εξαγγελίες του προέδρου των ΗΠΑ Ουίλσον.

Μονάδες 10


ΘΕΜΑ Β 1

Ποιες ήταν οι  πολιτικές εξελίξεις στο Κρητικό Ζήτημα μετάτη συμφωνία στις  Μουρνιές (2 Νοεμβρίου 1905) και έως την ανάληψη                            της Ύπατης Αρμοστείας         της Κρήτης από τον Αλέξανδρο Ζαΐμη ;

Μονάδες 13

ΤΕΛΟΣ 1 ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ


ΑΡΧΗ 2 ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΘΕΜΑ Β 2

Ποια πλεονεκτήματα , που επέτ ρεπ αν μια θετική οικονομική πορεία, εξασφάλισε  η

Ε λλάδα στη διάρκεια του Μεσοπολέμου (1919-1939);

Μονάδες 12

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ 1

 

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα που σας δίνονται παρακάτω ,       να αναφερθείτε στο περιεχόμενο του Συντάγματος του 1844 σχετικά με:

α) τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών (μονάδες 4)

β ) το δικαίωμα της ψηφοφορίας και την εκλογική διαδικασία ( μονάδες 9)

γ ) την κατανομή των εξουσιών (μονάδες 12).

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ Α

Ἐκλογικὸς Νόμος καθιέρωνε  τὴν ἐκλογ τῶν βουλευτῶν μ πλειοψηφικ σύστημα δύο γύρων , πο θ διεξαγόταν μ ἄμεση , σχεδὸν καθολική , κα μυστικ ψηφοφορία . ∆ικαίωμα ψήφου δινό ταν στοὺς πολίτες ( ἄρρενες ) ἡλικίας 25 ἐτῶν συμπληρωμένων ,

« ἔχοντ ας προσέτι ἰδιοκτησίαν τιν ἐντὸς τῆς ἐπαρχίας , ὅπου  ἔχουσι  τὴν πολιτικὴν διαμονήν  των, ἐξασκοῦντας ν αὐτ ὁποιονδήποτε ἐπάγγελμα , ἀνεξάρτη τον ἐπιτήδευμα ». Ἐξαιροῦνταν «α) Ο διατελοῦντες ὑπὸ ἀνάκρισιν ἐπ κακουργήματι , β) Ο προσκαίρως δι παντς στερηθέντες   κατ συνέπειαν  δικαστικῆς ἀποφάσεως το δικαιώματος το ψηφοφορεῖν , γ) Ο στερούμενοι τῆς ἐλευθέρας διαχειρίσεως τῆς περιουσίας των».

Ν . ∆ιαμ αντο ρ ος , σ τορ ί α το Ἑλληνι κο Ἔθνους , τ . ΙΓ΄ Νεώτερος Ἑλληνι σμὸς ἀπὸ  1833 ς  1881 Αθήνα Εκδοτική  Αθηνών 2 2000, σ .112.

 

ΚΕΙΜΕΝΟ Β 

Ο Βασιλιάς δεν ήταν μόνον ο ανώτατος άρχοντ ας , ο αρχηγός του κράτους αλλά και το ανώτατο και κυρίαρχο όργανο του κράτους , αποδεχόταν δηλαδή μόνο ν εκείνους

                 ΤΕΛΟΣ 2 ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ


                     ΑΡΧΗ 3 ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

τους περιορισμούς  της εξουσίας  του, που είχ α ν διατυπωθεί ρητώς στο Σύντ αγμα .

Η μοναρχική  πηγή  της εξουσίας  προέκυπτε και  από  το ίδιο το συνταγματικό  κείμενο , που αναγνώ ριζε το πρόσωπο του Βασιλιά ως ιερό και απαραβίαστο αλλά   και από την πρόβλεψη ότι η δικαιοσύνη πηγάζει από το Βασιλιά και απονέμεται εν ονόματί του . Η μοναρχία ήταν όμως περιορισμένη μέσα στα όρια που έθετε η ίδια με το παραχωρημένο Σύνταγμα .

Το Σύνταγμα του 1844 εισήγαγε την αρχή της διάκρισης των  εξουσιών .[…] Η         νομοθετική πρωτοβουλία και το δικαίωμα  της κυρώσεως των νόμων ανήκε στο Βασιλιά . Με το διορισμό των μελών της Γερουσίας και της διάλυσης, χωρίς περιορισμό , της Βουλής, ο Βασιλιάς συγκέντ ρωνε εκτεταμένες αρμοδιότητες .

Η . Μαυρομούστακου , Πολ ι τ ι κοί Θεσμοί και ∆ιοικητική Οργάνωση , στο :   Ισ τορία του Νέο υ Ελληνισμού , 1770-2000, 4 ος τόμος : Το Ελληνι κό Κράτ ος , 1833-1871 , Η Εθνική  Εστία  και ο Ελληνισμός της Οθωμανική ς Αυτοκρατορί ας , Αθήνα : Ελλη νικ ά Γρ άμμ α τα , 2003, σ .43.


ΚΕΙΜΕΝΟ Γ

Περί συν τάξεως  της Πολιτείας

Άρθρον 15. Η νομοθετική εξουσία ενεργείται συνάμα υπό του Βασιλέως , της Βουλής και της Γερουσίας .

Άρθρον 20. Η εκτελεστική εξουσία ανήκει ει ς τον Βασιλέα , ενεργείται δε διά των παρ αυτού διοριζομένων υπευθύνων Υπουργών .

Άρθρον 21. Η δικαστική εξο υσί α ενεργείται διά των  δικαστηρίων , αι δε δικαστικαί αποφάσεις εκτελούνται εν ονόματι του Βασιλέως .

Περί της Βουλής

Άρθρον 59. Η Βουλή σύγκειται εκ Βουλευτών, εκλεγομένων των εχόντ ω ν δικαίωμα προς τούτο πολιτών,

κατά τον περί εκλογής Νόμον .

Α . Σβώλος , Τα Ελληνικά Συντάγματα , σσ . 153, 155, 161 (Στο : Αξιολόγηση των μαθητών στο μά θημα : « Θέματα Νεοελληνι κής Ιστορίας » , τεύχ . 1 ο , Αθήνα : ΥΠ . Ε . Π . Θ . Κ . Ε . Ε ., 1999, σ . 197).

                 ΤΕΛΟΣ 3 ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ


                    ΑΡΧΗ 4 ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΘΕΜΑ 1

Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από το κείμενο και τον πίνακα  που σας δ ί νο ντα ι παρακάτω , να εξηγήσετε για ποιους λόγους η ΕΑΠ , κατά την αποκατάσταση των προσφύγων , έδωσε το βάρος στη γεωργία και προτεραιότητα στην εγκατάσταση των προσφύγων στη Μακεδονία και τη ∆υτι κή Θρά κη .

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ  

[…]     Σε καμία χώρα δεν μπορούσε να αποκλειστεί η πιθανότητα εσ ωτ ερικώ ν ταραχών . Οι πρόσφυγες διεκδικού σαν όλο και περισσότερα , ιδιαίτερα εκείνοι που ζούσαν στις πόλεις και ήταν σε θέση να κάνο υν την οργή τους αισθητή διαδηλώνοντας στους δρόμους . Η όλη προσπάθεια εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα έχει πολλές φορές κατηγορηθεί για «προκατάληψη υπέρ των αγροτών » και για το γεγονό ς ότι σε μία επ ταετί α εντατικής  λειτουρ  γίας [ της ΕΑΠ ] διατέθηκαν μόνο δύο εκατομμύρια στερ λίνες για τα στεγαστικά προγράμματα των πόλεων, ενώ για τα   προγράμματα της υπαίθρου   διατέθηκαν  10,5 εκατομ μύρια .

Είναι αλήθεια ότι υπήρχαν κοινωνικοί , πολιτικοί και στρατηγικοί λόγοι για την εγκατάσταση των προσφύγων κυρίως στα εδ άφ η της βόρειας Ελλάδας . Οι πόλεις και οι κωμοπόλεις ήταν ήδη υπερπλήρεις , ανθυγιεινές και κινδ ύνευαν να μετατραπούν σε εστίες πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής. ∆εν υπήρχε απλός τρόπος να βρεθεί εργασία για τους πρόσφυγες των αστικών κέντρων χωρίς να δημιουργηθεί δυσφορία στον υπάρχοντα πληθυσμό . Οι αγροτικές περιοχές στο βορρά , αντίθετα, ήταν σχετικά έρημες ακόμα και πριν την έξοδ ο των μουσουλμάνων . Μετ ά την έξοδο , η κυβέρνηση συνειδητοποίησε  τη στρατηγική ανάγκη να εποικίσει το συντομότερο αυτά τα εδάφη με αγρότες που […] αποτελούσαν πολύτιμο προμαχώνα στις τυχόν βλέψεις των Σλάβων για την βόρεια Ε λλάδα . Όσο πιο

              ΤΕΛΟΣ 4 ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ  


                  ΑΡΧΗ 5 ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ 

γρήγορα πήγαιναν να εγκατασταθούν στα εδάφη της ελληνικής Μακεδο νίας τόσο το καλύτερο .

Br. Clark, ∆υο φορές ξένος : Οι μαζικές απελ άσει ς που  διαμόρφωσαν τη σύγχρονη Ελ λάδα και Τουρ κία, μετ . Β . Ποταμιάνου , Αθήνα : Ποταμός , 2007, σ . 243

ΠΙΝΑΚΑΣ  

Κατανομή των προσφύγων κατά γεωγραφικό διαμέρισμα

(1928) 

∆ΙΑΜΕΡΙΣΜΑ 

ΑΡ ΙΘΜΟΣ 

ΠΟΣΟΣΤΟ 

Μακεδονία 

Στερεά Ε λλάδα

∆υτ . Θρά κη

Νησιά Ανατ . Αιγαίου

Θεσσαλία 

Κρήτη 

Πελοπόννησος 

Ήπειρος 

Κυκλάδες  

Ιόνια Νησιά

638253 

306193 

107607 

56613 

34659 

33900 

28362 

8179 

4782 

3301 

52.2% 

25.1% 

8.8%  

4.6%  

2.8%  

2.8%  

2.3%  

0.7%  

0.4%  

0.3% 

ΣΥΝΟΛΟ 

1221849 

100% 

Θέμ α τ α Νεοελληνικής Ισ τορίας , Γ΄ Τά ξη Γενικού Λυκείου

( Θεωρητική Κατεύθυνση ), Αθήνα : ΟΕ∆Β , 2010, σ . 155.

 

 

Ο∆ΗΓΙΕΣ ( για του ς εξεταζομένους) 

1. Στο τε τρ άδιο να γράψε τ ε μόνο τα προκ αταρκτικ ά ( ημερομηνία ,

εξεταζόμενο μάθη μα ). Να μην αντιγράψετε τα θ έματα στο τετράδι ο .

2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των

φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. ∆εν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κα τά την αποχ ώρησή σα ς να

παραδώσετε μα ζί με το τετράδιο και τα φ ω τοαντί γραφ α .

3. Να απ αντή σε τε στο τετράδιό σας σε όλ α τα θέματα .

4. Να γράψετε τις απαντήσ ε ις σα ς μόνο με μπλε ή μό νο με μα ύ ρ ο στυλό .

5. Κάθε απ άντη ση τεκμηριωμένη είναι απο δ εκτή .

6. ∆ιάρκει α εξ έτ αση ς : τρεις (3) ώρες μετά τη δι ανομ ή των φωτοαντιγρ άφω ν .

7. Χρόνος δυνατής αποχώρ ησης : 10.30 π . μ .

Κ ΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ                    ΤΕ ΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ  

ΤΕΛΟΣ 5 ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ∆ΕΣ  


Απαντήσεις στο μάθημα της Ιστορίας

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΘΕΜΑ Α1

α. Φεντερασιόν:

  • Σελ. 46, μάθημα 2, (2η παράγραφος): «Στο τέλος των Βαλκανικών πολέμων, η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα … σοσιαλιστικής και εργατικής ιδεολογίας στη χώρα»

β. Πεδινοί:

  • σελ. 77, πρόλογος- 1η παράγραφος: «Μέσα στην εθνοσυνέλευση 1862 -1864 συγκροτήθηκαν οι πυρήνες των δύο μεγάλων παρατάξεων, των πεδινών και των ορεινών, όπως ονομάστηκαν.»
  • σελ. 77 -2η παράγραφος: «Οι πεδινοί είχαν ως ηγέτη το Δημήτριο Βούλγαρη… σε άνεργους πτυχιούχους και στους μικροκαλλιεργητές.»

γ. Εθνικό κόμμα:

  • Σελ. 92, πρόλογος -1η παράγραφος: «Από τα αντιβενιζελικά κόμματα, πιο αδιάλλακτα ήταν τα κόμματα του Δημητρίου Ράλλη και του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, ενώ το κόμμα του Γεωργίου Θεοτόκη ήταν πιο διαλλακτικό.»
  • Σελ. 92 -3η παράγραφος: «Το εθνικό κόμμα του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη… δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν οι βενιζελικοί.»

ΘΕΜΑ Α2.

α. Λ (σελ. 42 -2η §)

β. Σ (σελ. 94 -2η §)

γ. Σ (σελ. 157)

δ. Σ (σελ. 213)

ε. Λ (σελ. 249)

 

ΘΕΜΑ Β1.

4ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ –Κρητικό

Μάθημα 4δ, σελ. 215 -216: «Το κίνημα του Θερίσοου δεν πέτυχε πλήρως το στόχο του… είχε πλέον εισέλθει στη φάση της οριστικής του επίλυσης.»

 

ΘΕΜΑ Β2.

1ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σελ. 52, το μάθημα 6: «Η Ελληνική οικονομία την περίοδο των μεσοπολέμων»

 

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ1.

Πρόλογος: «Αποτέλεσμα της επανάστασης της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 ήταν η εθνοσυνέλευση του 1843 -1844, της οποίας προϊόν ήταν το Σύνταγμα του 1844.»

α. σελ. 71: «Η δυναμική παρουσία των κομμάτων στην πολιτική ζωή της χώρας… μπορούσε να φέρει εμπόδια στη συγκρότηση κομματικών μηχανισμών.»

ΠΡΟΣΟΧΗ: Για την απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα αξιοποιούμε μόνο τις ιστορικές μας γνώσεις και όχι κάποιο από τα παραθέματα τα οποία δίνονται. Συνακόλουθα οι μονάδες με τις οποίες βαθμολογείται είναι μόλις 4, λιγότερες συγκριτικά με τα υπόλοιπα δύο ερωτήματα.

β. σελ. 72 –διάταξη α & β: «κατοχυρωνόταν με ελάχιστους περιορισμούς… συμπληρώνοντας ψηφοδέλτια, ακόμη και διαφορετικών συνδυασμών»

Επίλογος: «Το δικαίωμα της καθολικής ψηφοφορίας δημιούργησε νέους όρους για την πολιτική και κομματική δράση, καθώς ανοίχτκε ευρύ πεδίο για τη συμμετοχή των πολιτών και κομμάτων στο δημόσιο βίο και διευκολύνθηκε η διεκδίκηση συμφερόντων.»

Στο συγκεκριμένο ερώτημα θα αξιοποιηθούν στοιχεία από το κείμενο Α΄ του Ν. Διαμαντούρου. Οι μαθητές έπρεπε να κάνουν μία ελεύθερη απόδοση του κειμένου.

γ. Από το βιβλίο τα αποσπάσματα τα οποία έπρεπε να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές ήταν:

  • Σελ. 71: «Στο Σύνταγμα καθορίστηκαν και οι βασιλικές εξουσίες … χωρίς της προσυπογραφή του αρμόδιου υπουργού».

Εδώ έπρεπε να αξιοποιηθούν οι δύο πρώτες παράγραφοι του κειμένου Β΄ της Η. Μαυρομούστακου, Πολιτικοί Θεσμοί και Διοικητική Οργάνωση στο: Ιστορία του Νέου Ελληνισμού και από το κείμενο Γ΄ τα άρθρα 15, 20 και 21 που αφορούν το πολίτευμα.

  • Σελ. 72 –διάταξη γ: «Προβλεπόταν η ύπαρξη Βουλής και Γερουσίας… διατηρούσαν το αξίωμά τους ισόβια».

Στη Βουλή και στη Γερουσία αναφέρονται επίσης η 3η § από το κείμενο Β΄ και το άρθρο 59 από το κείμενο Γ΄.

 

ΘΕΜΑ Δ1.

Πρόλογος:

  • Μπορούμε να αναφέρουμε τον προσδιορισμό της ΕΑΠ (σελ. 153 -1η §) : « Η Ελληνική κυβέρνηση μπροστά στο τεράστιο έργο της περίθαλψης… εξασφαλίζει στους πρόσφυγες παραγωγική απασχόληση και οριστική στέγαση.»

 

Το ερώτημα της πηγής αποτελείται από δύο σκέλη:

  • Στο πρώτο οι μαθητές έπρεπε να αναφέρουν για ποιους λόγους η ΕΑΠ, κατά την αποκατάσταση των προσφύγων, έδωσε το βάρος στη γεωργία, συνδυάζοντας τόσο τους ιστορικές τους γνώσεις από τη σελίδα 154: «Η ΕΑΠ διέκρινε την αποκατάσταση των προσφύγων σε αγροτική και αστική… δημιουργία γεωργών μικροϊδιοκτητών αντί εργατικού προλεταριάτου.» όσο και στοιχεία από την 1η § του κειμένου του Br. Clark.
  • Στο δεύτερο οι μαθητές έπρεπε να αναφερθούν στους λόγους που δόθηκε προτεραιότητα στην εγκατάσταση των προσφύγων στη Μακεδονία και στη Δυτική Θράκη αξιοποιώντας:

1. Από το βιβλίο:

• Σελίδα 154: «Εξάλλου, δόθηκε προτεραιότητα στην αποκατάσταση των προσφύγων… έτσι εποικίζονταν παραμεθόριες περιοχές.»,

• σελ. 153: Διάκριση σε αστούς και αγρότες: «Υπήρξε μέριμνα να αποκτήσουν οι πρόσφυγες… καπνοπαραγωγοί σε κατάλληλα εδάφη στην Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη»

2. από την πηγή τη δεύτερη παράγραφο

3. από τον πίνακα τα στοιχεία που αφορούν τη Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη

Ως επίλογος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το απόσπασμα του βιβλίου που αναφέρεται στις επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων στην εθνολογική σύσταση του πληθυσμού της Ελλάδας (σελ. 166 -167): «Σημαντικότερες ήταν οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων … ενώθηκαν με την Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς πολέμους και ενσωματώθηκαν στον Εθνικό κορμό».

 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ:

ΜΑΡΚΟΥΛΑΚΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΖΟΥΡΙΔΑΚΗ ΧΡΥΣΑ

O ιστότοπός μας χρησιμοποιεί cookies για την βέλτιστη εμπειρία σας.